Reakcija na nova pravila Evropske unije o političkom oglašavanju.

Foto: Pixabay

Američka tehnološka kompanija Meta, vlasnik Facebooka i Instagrama, najavila je da će od oktobra 2025. godine ukinuti političko, izborno i oglašavanje o društvenim pitanjima na svojim platformama unutar Evropske unije. Odluka dolazi kao odgovor na nova pravila EU o transparentnosti političkog oglašavanja, koja kompanija opisuje kao "neizvodiva" i pravno nejasna.

Nova evropska regulativa, pod nazivom Uredba o transparentnosti i ciljanju političkog oglašavanja (TTPA), počinje se primjenjivati 10. oktobra ove godine. Propisi zahtijevaju da političke reklame sadrže jasno označene informacije o sponzoru, iznosima potrošenim za oglašavanje, ciljanju publike i izborima na koje se odnose. Kršenje pravila može dovesti do kazni u visini do 6% godišnjeg prihoda kompanije.

U objavi na blogu, Meta navodi da je odluka bila teška, ali neophodna: “Nova pravila uvode značajne operativne izazove i pravnu neizvjesnost za nas i oglašivače. Zbog ovih ograničenja, korisnici će vjerovatno viđati manje relevantne oglase.”

Meta tvrdi da od 2018. godine koristi alate za transparentnost političkog oglašavanja, uključujući autorizaciju oglašivača i javno dostupnu biblioteku reklama. No, kako navode, nova pravila dodatno otežavaju procese i remete principe personalizovanog oglašavanja, koje smatraju ključnim za efikasnu komunikaciju s biračima.

“Vjerujemo da su personalizovani oglasi od suštinskog značaja za informisanje građana o društvenim pitanjima. TTPA potkopava našu sposobnost da pružimo ove usluge i ograničava dostupnost informacija biračima,” poručuju iz kompanije.

Iz kompanije ističu da se odluka odnosi isključivo na tržište EU. Političari i dalje mogu objavljivati politički sadržaj, ali ga više neće moći promovisati putem plaćenog oglašavanja.

Ova objava dolazi nakon slične odluke kompanije Google u novembru prošle godine. Obje kompanije na ovaj način iskazuju otpor prema regulativi koju EU vidi kao ključni alat u borbi protiv dezinformacija i stranog uplitanja u izbore.

Evropska komisija već je u aprilu pokrenula formalne istrage protiv Facebooka i Instagrama zbog sumnje da nisu adekvatno odgovorili na problem obmanjujućeg oglašavanja tokom izborne kampanje za Evropski parlament. Istraga se vodi u sklopu Zakona o digitalnim uslugama (DSA), koji zahtijeva da velike platforme aktivno suzbijaju nezakonit i štetan sadržaj.

U decembru prošle godine, Rumunija je postala prva zemlja EU koja je poništila izbore zbog stranog uplitanja, nakon izvještaja o manipulaciji informacijama na TikToku.

Izvori: Meta, Reuters, Euronews