Evropska federacija novinara (EFJ), zajedno sa partnerima iz organizacije Media Freedom Rapid Response (MFRR), izrazili su zabrinutost zbog prijetnje političkim uplitanjem u rad medija United Group u Srbiji, koja je vlasnik glavnih nezavisnih televizijskih informativnih kanala u Srbiji N1 i Nova, saopštio je EFJ.

Ove organizacije navode da informacije od 27. augusta 2025., koje je otkrio Projekat izvještavanja o organizovanom kriminalu i korupciji (OCCRP), objavljene u saradnji sa istraživačkom kućom KRIK, sugerišu da predsjednik Srbije Aleksandar Vučić namjerava da potkopa nezavisnost N1 i Nove TV.

Dodaje se da se pojavio snimak razgovora između Vladimira Lučića, generalnog direktora Telekoma Srbija, i Stana Millera, generalnog direktora United Group, kojeg je nedavno imenovala britanska privatna kompanija BC Partners, glavni vlasnik United Groupe. U snimku se čuje kako njih dvojica razgovaraju o zahtjevu Vučića za smjenu izvršne direktorice United Medije Aleksandre Subotić, jer je “svjestan da je sada teško promijeniti direktora N1”.

Ovaj razgovor, kako je istaknuto iz EFJ, jasno ukazuje na plan da se prvo zamijeni izvršni direktor United Group koji se godinama opirao komercijalnim i političkim pritiscima.

Saopšteno je da je autentičnost snimka potvrdila United Group.

Nakon toga je glasnogovornik Vučića negirao Vučićevu namjeru da se miješa u upravljanje N1.

Konzorcij MFRR navodi da je zgrožen sadržajem audio snimka i osuđuje svako političko uplitanje unutar United Group koje bi, kako je naglašeno, imalo značajan uticaj na nezavisne emitere, počevši od N1.

Podsjeća se da je u julu MFRR već izrazio zabrinutost u pismu upućenom BC Partners u vezi s nedavnom promjenom rukovodstva u United Group.

Poručeno je i da je ova informacija posebno zabrinjavajuća usred pojačanog političkog pritiska na nezavisno novinarstvo u Srbiji.

U saopštenju se podsjeća da su u aprilu N1 i Nova uklonjeni sa satelitskog televizijskog servisa, te da su gledaoci od tada prinuđeni ove kanale gledati na internetu. N1 je, kako se dodaje, bio najgledaniji TV kanal na SBB mreži.

Pored toga, kako se dodaje u saopštenju novinarskih organizacija, Vučić i njegovi saveznici su se uključili u kampanje blaćenja protiv nezavisnog izvještavanja N1 o studentskim protestima koji su uslijedili nakon urušavanja nadstrešnice na željezničkoj stanici u Novom Sadu 1. novembra 2024.

Vučić je u međuvremenu N1 označio “čistim terorizmom”, piše u saopštenju, a ova televizija se konstantno prikazuje kao protivnik države, zajedno s novinarima United Medije u Srbiji.

“Ovu opasnu retoriku takođe su preuzeli i pojedinci koje redovno šalju online prijetnje, uključujući prijetnje smrću i prijetnje fizičkim nasiljem. Od januara 2025. godine, platforma Mapping Media Freedom dokumentovala je 26 slučajeva zastrašivanja i prijetnji N1, pretežno online”, navedeno je u saopštenju EFJ.

MFRR je zbog svega navedenog pozvao vladu u Srbiji da zaustavi sve oblike neprimjerenog uticaja na vlasnike privatnih medija i poštuje nezavisnost medijskih kuća, kao i da se suzdrži od vršenja pritiska na uredničke politike i odluke putem ličnih odnosa ili političkih veza.

“Kampanje blaćenja usmjerene na diskreditaciju istinitog izvještavanja moraju se odmah zaustaviti”, naglašeno je u saopštenju organizacija.

Poziv su uputili i vlastima da osiguraju brze i nezavisne istrage napada na novinare koji, kako je misija solidarnosti MFRR-a u aprilu istakla, rijetko rezultiraju osuđujućim presudama.

Ponovili su i svoje pozive BC Partners da ponovo potvrdi svoju posvećenost evropskim standardima slobode medija i slobode izražavanja i da zaštiti podružnice i zaposlenike United Medije od političkog i drugih oblika uplitanja, u skladu s Evropskim zakonom o slobodi medija.

Evropske novinarske organizacije su podržale i Manifest za nezavisno novinarstvo, koji su prije tri dana usvojili urednici United Medije u Srbiji kao reakciju na audio snimak.

Kako je izvijestio N1, Manifest je usvojen na sastanku glavnih urednika televizije i portala N1, dnevnih novina i portala Nova, lista Danas, Forbesa Srbija i nedjeljnika Radar. Njime su, između ostalog, istakli da je nezavisnost novinara i redakcija osnovni uslov da United Media u Srbiji ostane garant slobodnog i profesionalnog novinarstva.

U saopštenju su partneri MFRR pozvali i evropske institucije da javno osude svaki pokušaj Vučića i drugih političara da se miješaju u uredničku politiku nezavisnog emitera i da ih ocrnjuju.

“S obzirom na stalan pad slobode medija u Srbiji, uključujući porast fizičkih napada koje su počinili i službenici za provođenje zakona, potrebne su konkretne i snažnije akcije prije nego što medijski krajolik postane u potpunosti pod kontrolom vlade”, istaknuto je.

Mapping Media Freedom je do 4. septembra 2025., kako je navedeno, dokumentovao 200 upozorenja usmjerenih protiv novinara, medijskih kuća i novinarskih udruženja u Srbiji od 1. novembra 2024. godine. Taj broj je, kako je podcrtano, nezapamćen u poređenju s prethodnim godinama.

MFRR je takođe izrazio i punu solidarnost sa zaposlenima u United Media i novinarima N1 koji nastavljaju da proizvode visokokvalitetne izvještaje uprkos tome što djeluju u neprijateljskom okruženju za kritičke glasove.

Izvor: EFJ, N1

___